Postzależnościowe narracje patriotyczne w wybranych tekstach Doroty Masłowskiej, Dawida Bieńkowskiego i Ignacego Karpowicza

Agata Lewandowska

Celem artykułu jest próba zastanowienia się nad tym, czy na narracje patriotyczne pojawiające się w wybranych powieściach Doroty Masłowskiej (Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną), Dawida Bieńkowskiego (Biało-czerwony) i Ignacego Karpowicza (Niehalo) można spojrzeć jako na narracje postzależnościowe/postkolonialne. Każdy z omawianych tekstów podnosi problem współczesnego polskiego patriotyzmu, a między ojczyźnianymi narracjami rozwijanymi przez bohaterów poszczególnych powieści dostrzec można pewne znaczące paralele, mogące świad- czyć właśnie o postzależnościowym statusie uobecniającego się w polskiej literaturze najnowszej dyskursu patriotycznego. Do tych cech wspólnych należą przede wszystkim: tendencja do definiowania własnej narodowej tożsamości w opozycji do kolektywnego wroga (zarówno „zewnętrznego”, jak i „wewnętrznego”), sytuowanie opowieści o obronie tożsamości zbiorowej w przestrzeni wojennej, skłonność do rekompensowania zinternalizowanego poczucia poniżenia za pomocą narodowej megalomanii czy poszukiwanie esencji polskości i źródła narodowej metanarracji w czasach przedrozbiorowych. Pod koniec tekstu namysłowi poddane zostaje również to, dlaczego współczesne literackie reprezentacje dyskursu patriotycznego korzystają ze zbliżonych schematów, powielając i utrwalając przywoływane stereotypy.

Tytuł dokumentu Typ Rozmiar
Lewandowska [pdf] [265 KB]