Wartość kulturowego braku. Syndrom kolonialny w twórczości Mickiewicza

W artykule zostaje ukazane i zinterpretowane w kontekście (post)kolonialnym dokonujące się w latach 30. w myśleniu poety o kulturze specyficzne odwrócenie, drug prowadzące do pozytywnej waloryzacji kulturowego braku i krytyki nowoczesnej kultury. Mickiewicz rozczarowany nią (traktując ją jako kulturę kolonizującą, a także jako kulturę legitymizującą poczynania Rosji) rozpoczyna konstruowanie wizji kultury opartej na wartościach duchowych i moralnych, wspartej resentymentem (apogeum takiej praktyki stają się prelekcje paryskie). W ten sposób kreowana jest przez twórcę także wizja tożsamości Słowianina i Polaka (wypada zauważyć niekonsekwentna, gdyż z jednej strony jako Innego Europy, z drugiej jednak jako wpisującego się w jej model kultury; to kolejny antykolonialny wątek Mickiewiczowskiej opowieści o Słowianach: próba przywrócenia ich dorobku europejskiej historiografii). Eksponowanie braków kulturowych Słowian prowadzi u Mickiewicza również do odwrócenia argumentu kolonizacyjnego ? brak kulturowy jest bowiem zaletą, a nie czymś, co powinno zostać nadrobione. Poeta przekształca ponadto dawny język tożsamościowy I RP w język mesjanizmu (oparty na kategorii ofiarnego cierpienia), będący odpowiedzią na sytuację skolonizowania.

 

ISSN: 1733-165X

Tytuł dokumentu	Typ	Rozmiar
Kuziak M.	[pdf]	[122 KB]