Trudności z tożsamością. Na marginesie Niesamowitej Słowiańszczyzny

Artykuł przestawia polemikę z zaprezentowaną przez Marię Janion w Niesamowitej Słowiańszczyźnie próbą dopasowania teorii postkolonialnej do historii narodów Europy Środkowej. Autor przestrzega przed automatycznym przeszczepianiem egzotycznych metodologii na rodzimy grunt literaturo- i kulturoznawczy, more about dodatkowo zarzucając badaczce romantyzmu anachronizm: nie zgadza się ani z ulokowaniem źródeł słowiańskich kompleksów w czasach chrystianizacji tego obszaru Europy, ani z postulowaną przez Janion traumą wynikającą z odcięcia od pogańskich/prasłowiańskich korzeni. Twierdzi przy tym, że autorka Niesamowitej Słowiańszczyzny nieświadomie po wielokroć ulega imperium, narzucającemu kolonizowanym dyskurs wiktymistyczny, ponieważ analizuje średniowieczną historię Polski przez pryzmat literatury romantycznej, siłą rzeczy zdominowanej przez resentyment oraz powtarza pogląd, że wszystkim polskim nieszczęściom winna jest owa ?obca?, zaszczepiona tożsamość. Zdaniem Autora, dyskurs kolonialny w sensie Saidowskim mógł narodzić się dopiero na fundamencie oświecenia ? za sprawą ugruntowanego wówczas pojęcia tożsamości narodowej. Dowodem ? problemy Janion ze wskazaniem owej tożsamości ?przednarodowej?: raz są nimi obyczaje prasłowiańskie, w innym kontekście ? niełacińska tożsamość chrześcijańska. Autor zgłasza również wątpliwości co do samego pojęcia ?słowiańszczyzna?, które z powodu plemiennego nacechowania jest samo z siebie kolonialne lub panslawistyczne (a zatem imperialne, rosyjskie).

 

Tytuł dokumentu	Typ	Rozmiar
SkorczewskiD	[pdf]	[161 KB]