Syberyjscy Robinsonowie

Zbigniew Kopeć

Przedmiotem rozważań są tu bohaterowie polskiej prozy powstałej w XX wieku i pod koniec wieku XIX: powieści Anima Vilis Marii Rodziewiczówny, dwóch utworów Wacława Sieroszewskiego: powieści Na kresach lasów i opowiadania W matni oraz powieści Igora Newerlego Wzgórze błękitnego snu. Łączy je między innymi to, że ich akcja rozgrywa się na Syberii, a także możliwości, jakie mają przed sobą ich bohaterowie. Syberia ukazana jest w sposób daleki od ujęć prezentujących ją „jako największe więzienie świata” czy piekło, do którego zsyłani są Polacy. Pokazana jest jako kraj wielkich możliwości, otwarty na każdego, kto chce i potrafi pracować Bohaterami nie są zesłańcy przedstawieni w duchu martyrologiczno-romantycznym, ale ludzie aktywni, pracowici. Postaci z powieści Rodziewiczówny i Newerlego mają wiele wspólnego z bohaterem Przypadków Robinsona Crusoe. Inaczej rzecz się ma z bohaterami Sieroszewskiego z przywołanych tu utworów, którzy znajdując się na „bezludnej wyspie” będącej zagubioną w tajdze jakucką wioską, nie podejmują typowych dla Robinsona ról. Ważny dla podjętej tu problematyki jest II tom powieści Defoe: Dalsze przygody Robinsona Crusoe, gdzie pokazany jest obraz Syberii kolonizowanej przez Rosjan. W procesie kolonizacji, chcąc nie chcąc, biorą też udział bohaterowie omawianych w pracy utworów.


Article Title Type Size
12 Kopec [pdf] [164 KB]