Call for papers
Redakcja półrocznika „Porównania” zaprasza do zgłaszania udziału w tomie 2(38)/2025 pt.:
UCHODŹSTWO i jego literackie świadectwa, definicje, reprezentacje, konsekwencje.
O społecznej wadze tej problematyki w obecnych czasach nie trzeba nikogo przekonywać. Źródłem kolejnych uchodźczych fal w świecie współczesnym są wojny, katastrofy ekologiczne oraz nierówności ekonomiczne. Także historia Europy i świata pełna jest przykładów takich mniej lub bardziej masowych wydarzeń, które znalazły swoje odzwierciedlenie w tekstach literackich i artystycznych.
Doświadczenie uchodźcze stanowi często źródło traumatycznych przeżyć, ale niejednokrotnie również – co potwierdzają losy osób wygnanych i uciekinierów – początek twórczości (lub jej znaczącej ewolucji) albo przyczynę rekonfiguracji starych i asymilacji nowych kodów kulturowych czy estetyk. Nieprzypadkowo Józef Wittlin pisał niegdyś o Nędzach i blaskach wygnania (1959).
W grę wchodzą tu także ujęcia mityzujące lub – przeciwnie – zbudowane wokół kategorii antymitu; narracje faktograficzne i kontrfaktyczne; opowieści skoncentrowane wokół losu zbiorowości i biografii jednostki. Niektóre z tych narracji układają się w mity założycielskie wspólnot wyobrażonych, inne niosą przykłady krytycznych konwersacji ze starymi mitami. Wszystkie te dekontekstualizacje i rekontekstualizacje fabuł składających się na uniwersum symboliczne inicjowane są w wyniku „przeniesienia” ich autorów i autorek w nową przestrzeń kulturową.
Interesujące jest także, w jaki sposób kolejne pokolenia odkrywają i konfrontują się z doświadczeniem uchodźczym rodziców i dziadków; w jaki sposób przebiegają procesy asymilacyjne, a – z drugiej strony – w jakich trybach rozwija się i utrwala swoisty uchodźczy „izolacjonizm”.
Nie mniej ważna wydaje się kwestia relacji pomiędzy przybyszami i gospodarzami ojczyzn, krain, miejsc, w których uchodźcy szukają chwilowego lub długotrwałego schronienia. Napływ osób z obcych kulturowo przestrzeni, ale także z obszarów połączonych pokrewną tradycją, zmusza autochtonów do zrekonfigurowania pojęcia gościnności i utrwalonych sposobów podejścia do Innego. Społeczeństwa miejsc docelowych, ich literatura i rynek książki na różne sposoby otwierają i zamykają się na uchodźców.
Z szeregu studiów przypadków pragniemy w nowym numerze „Porównań” ułożyć swego rodzaju mapę uchodźczego doświadczenia, spełniającego się w porządkach historycznych, społeczno-politycznych, egzystencjalnych, antropologicznych, filozoficznych i przede wszystkim artystycznych.
Zgłoszenia propozycji artykułów prosimy przysyłać na adres: agata.stankowska@amu.edu.pl lub emilia.kledzik@amu.edu.pl do 31 sierpnia 2024 roku.
Do 30 września 2024 roku poinformujemy Państwa o tym, czy zgłoszenie zostało przyjęte. Na same teksty będziemy czekać do 28 lutego 2025 toku. Terminy te są nieprzekraczalne.
Wskazówki, jak przygotować tekst do druku, znajdują się na stronie www.porownania.amu.edu.pl.
Przyjmowane będą artykuły w językach polskim, angielskim oraz niemieckim.
W imieniu Redakcji „Porównań”
Agata Stankowska (redaktor naukowa numeru)